“The Gospel of Mark and John”

2015 – ‘Irakli Parjiani. The Jubilee Year – 65^th Anniversary.’ / ‘The Gospel of Mark and John,’ the First presentation./ Baia Gallery, The Art Palace of Georgia. Tbilisi, Georgia.

The hand-written book “The Gospel of Mark and John” made by Irakli Parjiani in the 1980es, a major piece of contemporary Georgian art, has already become a unique monument of the 20^th century cultural heritage.

This is an exclusive fact of making a hand-written Gospel and illustrating it within the space of Georgian culture of the above period. The event becomes the more noteworthy if to remember that the process of working on the Gospel took place during the existence of the Soviet Union, and to make such a piece would be quite perilous for the artist, while the presentation thereof during the said period of time and within the said environment – absolutely unimaginable.

The piece made under such circumstances and carefully preserved by the family of Irakli Parjiani for the years, requires special conditions of storage and great care. The Parjiani version of the Gospel, made like the medieval hand-written books, is a full and completed manuscript text illustrated and designed with diversified décor of capitals and footers. Being both traditional and innovative, the Gospel is characterized by the coexistence of canonical iconography of hand-written religious book and of the author’s interpretation. Apart from its religious meaning, the book is the original model of Parjiani’s art. All the motives, themes, characters or the system of symbols of his works take turns from page to page. This is where virtually all the currents of his art are gathered.

Amazingly, during the late 1970es, in Georgia of the Soviet period, a modern artist made, like those medieval scribes of the Gospel, a piece of stunning scale and volume, completed two of the four Gospels – “The Gospel of Mark and John” leaving “Mark” as a stitched book, while “John” – as the unstitched one, by way of detached sheets. Later, having begun to work on “The Gospel of Luke”, he made a few illustrations, although the process was never completed.

 

SKETCH, ILLUSTRATION

2010 –  ‘Sketch, Illustration.’ Baia Gallery. Tbilisi, Georgia

The exhibition “Sketch, Illustration” offers the largest hidden segment of the works by Irakli Parjiani that has been so far unfamiliar to us. This is for the first time that the sketches for his pictures will be exhibited enabling us to follow the process of creation of the artist’s well-known paintings and series.

How the pictures of various series, the religious compositions and the illustrations were being created or how the compositions of abstractions, of Berlin Cycle and of religious pieces – Adam and Eve, Crucifixion, Annunciation and others – were being made? What kind of modifications have the sketches gone through to the final objects, the paintings?

All of this is clearly visible in the numerous sketches offered at the exhibition. The black-and-white as well as the color sketches made at different years represent the stet-to-step transformation of an idea to the embodiment thereof. The exhibition makes it possible for us to see the course taken by the artist to reach the final solution.

These works made during the intermediate process and featuring individual characters, landscapes or religious scenes, involve such a powerful artistic potential in themselves that each of them is possible to be perceived as a completed object.

They are the sketch studies, the sketch pictures with all of their artistic, expressive and emotional features. Also, they possess the advantage of initially fixing the concept and the mood of the topic. Besides, when making a sketch, the artist does not reckon with the future viewers; this is his secluded world, and such works are never meant to be exhibited. Being more intimate, they produce the impression of an experiment, a risk, a discovery and, sometimes, even a game. That is why all of this can enjoy the status of “private letters” that, in the end, are addressed to the paintings. The artist makes a sketch wishing to “test” and transform his concept, emotion or his compositional choice. This is the first time when he deals with the chosen theme, and therefore one can feel particular frankness and freedom therein, sometimes even a bit of humor. It means he makes the “working notes” – the entire system of characters, signs and objects – for the main “text”, the picture.

That is why these sketches are the manifestation of the initial discoveries and findings of the artist. It is where his characters appear for the first time and come to live, where the landscapes acquire their shapes and where the whole system of image-objects emerges by way of boats, minerals or abstract models.

One can sense freedom in the process of drawing those sketches. The artist’s hand seems to follow the speed of his mind. The dynamics of the figures resembles the flight of a bird yet it is a leisure flight – on the earth. The figures seem to be transparent, intangible, made by applying some shining texture, although such an amazing effect is mostly achieved by a pencil. The drawings leave the impression of color paintings, and emotionally those small luminous pictures also convey the mood of full-scale works; they concentrate in themselves the main energy that thereafter would nourish the entire art of Irakli Parjiani.

 

ესკიზი, ილუსტრაცია

2010 – „ესკიზი, ილუსტრაცია“. ბაია გალერეა. თბილისი, საქართველო.

 

გამოფენა ესკიზი ილუსტრაცია ირაკლი ფარჯიანის შემოქმედების ყველაზე ვრცელ, ფარულ და ჩვენთვის უცნობ მონაკვეთს წარმოადგენს. პირველად გამოიფინება ესკიზები სურათებისათვის. გამოფენა შესაძლებლობას მოგვცემს თვალი გავადევნოთ ირაკლი ფარჯიანის ცნობილი სურათებისა და სერიული ნამუშევრების სექმნის პროცესს.

   როგორ იქმნებოდა სხვადასხვა სერიის სურათები, რელიგიური კომპოზიციები და ილუსტრაციები? აბსტრაქციების, ბერლინის ციკლის, რელიგიური სიუჟეტების – ადამ და ევას, ჯვარცმის, ხარების და სხვა კომპოზიციები? რა მოდიფიკაციას განიცდიდა ესკიზი ფინალურ ობიექტამდე – სურათამდე? ეს ყველაფერი კარგად ჩანს გამოფენაზე წარმოდგენილ მრავალრიცხოვან ესკიზებში. შხვადასხვა წლებში შესრულებული შავ-ტეთრი და ფერადი ჩანახატები ეტაპობრივად ასახავენ იდეის ტრანსპორმაციას -მის განხორციელებამდე. გამოფენა სასუალებას გვაძლევს დავინახოთ, თუ რა გზით მიდიოდა მხატვარი საბოლოო გადაწყვეტილებამდე.

   ეს, შუალედურ პროცესში შესრულებული ნამუშევრები, წარმოდგენილი ხან ცალკეული პერსონაჟის, ხან ლანდშაფტის, ხან რელიგიური სიუჟეტის სახით, თავისთავად ატარებენ მხატვრულობის ისეთ პოტენციას, რომ თითოეული მათგანი დასრულებული ობიექტის სახითაც სეიძლება აღიქვათ.

    ეს არის ესკიზი – ჩანახატი, ეს არის ესკიზი – სურათი, ყველა თავისი მხატვრული, გამომსახველობითი და ემოციური მახასიათებლებით. გარდა ამისა, მათ თემის კონცეფციისა და განწყობის პირველად დაფიქსირების უპირატესობაც გააჩნიათ. თანაც, ესკიზებსი მხატვარი არ ითვალისწინებს მომავალ მაყურებელს; ეს მისი დახურული სამყაროა და ამ ნამუშევრებს მისთვის პრეზენტაციული დანიშნულება არ გააჩნიათ. უფრო ინტიმურია. ექსპერიმენტის, რისკის, აღმოცენის და ზოგჯერ თამაშის შთაბეჭდილებას ტოვებს. ამიტომ, შეიძლება ამ ყველაფერს “პირადი წერილების” სტატუსი ჰქონდეს, რომლის ადრესატიც საბოლოო თვალსაზრისით – სურათია.

    მხატვარი ესკიზებში “ამოწმებს”, გარდაქმნის თავის კონცეფციას, ემოციას, კომპოზიციურ არჩევანს. პირველად ეხება არჩეულ თემას. ამიტომ ამ ესკიზებში განსაკუთრებული გულწრფელობა და თავისუფლება იგრძნობა. იუმორის უფლებასაც კი აძლევს თავს. ანუ ქმნის ძირითადი “ტექსტის” – ნაწარმოებების – ‘ჩანაწერებს’: პერსონაჟების, ნიშანთა და ობიექტთა მთელი სისტემის სახით.

   ამიტომ ეს ესკიზები მხატვრის პირველი აღმოცენების და მიგნებების მანიფესტაციაა. პირველად აქ ჩნდებიან და სიცოცხლეს იწყებენ მისი პერსონაჟები, ფორმას იღებს ლანდშაფტი, წარმოიქმნება სახე – ობიექტების მთელი შისტემა: ნავების, მინერალების, აბსტრაქტული მოდელების სახით.

   ამ ესკიზებსი ხატვის პროცესისი თავისუფლება ჩანს. მხატვარი თითქოს ფიქრის სისწრაფეს მიჰყვება ხელით. ფიგურების დინამიკა ფრინველის ფრენის მსგავსია. ნელი ფრენაა – დედამიწაზე. ფიგურები თითქოს გამჭვირვალეა. არამატერიალური, მანათობელი ფაქტურით არის შესრულებული და ამ საოცარ ეფექტს ძირითადათ ფანქრით ქმნის. გრაფიკით მიღწეულია ფერწერის შთაბეჭდილება და ეს პატარა მანატობელი სურათები ეომციურადაც დიდი ნაწარმოებების მსგავს განწყობას ატარებენ. ანუ სწორედ მათშია თავმოყრილი ის ძირითადი ენერგია, რომელიც შემდგომში, ირაკლი ფარჯიანის მთელ შემოქმედებას ასაზრდოებდა.

“THE BERLIN CYCLE”

The series of paintings by Irakli Parjiani, entitled “The Berlin Cycle”, was made during 1989 and 1990, a year before the death of the artist. The cycle is the final stage of his art, and the pieces thereof including religious compositions, landscapes and abstractions unite all trends appearing earlier in his art. This was the time when the series of portraits and flowers, the illustrations to “Faust” by Goethe, “Odyssey” by Homer, to the poetry by Galaktion Tabidze, Georgian and German myths and fairy tales as well as the well-known compositions “Annunciation”, “Crucifixion”, “Adam and Eve”, the “Boat” cycle and “Abstractions” had already been made and when the Gospel had been copied and illustrated.

Like a plant that gathers its entire vital energy by the end of the seasonal cycle to appear in its full bloom, the “Berlin Cycle” crowns the art of Irakli Parjiani. It is a large-scale project with respect to the number of the paintings and the format thereof as well as in terms of its theme, concept, implementation and the concentration of emotion… It is the final stage of the artist’s stay in this world, his chance to apply his usual virtuosity to reveal his personal knowledge of the universe, his attitude and emotion thereto, a grand and closing manifestation of sharing his knowledge and experience. Those works seem to suggest the conscious anticipation of the artist’s possible transcendence to the next world.

That is why any message conveyed by those pictures is at the peak of emotional strain, on the verge of the being and the nonbeing. The ground of the pictures is the light “space” embracing bodies and things like the water embraces the objects reflected therein making them lose their weight, their tangibility and concreteness. The artist, showing the “face” of an object, yet has, at the same time, his doubts about the material actuality thereof. As for the texture, the surface of the pictures also resembles the riffles on water. The space is structured by means of the “flows” of light, of luminous “objects” reflected therein, whose corporality makes the impression of precious crystals. That is, the artist paints some other “matter” thus moving from the world of physical “objects” to the one of “ideas” and transmitting it by means of religious themes applying the luminous, festive spectacle in order to proclaim the superiority of another world.

 

ბერლინის ციკლი

ირაკლი ფარჯიანის ფერწერული სამუშევრების სერია, სახელწოდებით ,,ბერლინის ციკლი’’ 1989-1990 წლებში შეიქმნა, ბერლინში, მსატვრის გარდაცვალებამდე ერთი წლით ადრე. ეს ციკლი მხატვრის შემოქმედების ფინალური ეტაპია და ნამუშევრები, რელიგიური კონპოზიციების, ლანდშაფტების და აბსტრაქციების სახით, მის შემოქმედებაში მანამდე არსებულ ყველა ნაკადს აერთიანებს. ამ დროს უკვე შექმნილია პორტრეტების და ყვავილების სერია, გოეთეს ,,ფაუსტის’’, ჰომეროსის ,,ოდისევსის’’, ქართული და გერმანული მითების ზღაპრების, გალაქტიონ ტაბიძის პოეზიის ილუსტრაციები, ,,ხარების’’, ,,ჯვარცმის’’, ,,ადამ და ევას’’ ცნობილი კომპოზიციები, ,,ნავების’’ ციკლი, ,,აბტრაქციები’’, გადაწერილი და დასურათებულია სახარება.

როგორც მცენარე იკრებს, სეზონური ციკლის ბოლოს, სასიცოცხლო ენერგიას და ყვავილებით ირთვება, ასევე გვირგვინდება ,,ბერლინის ციკლით’’ ირაკლი ფარჯიანის შემოქმედება. მაშტაბური პროექტია, არა ხმოლოდ სურათების რაოდენობით, ფორმატით, არამედ თემით, კონცეფციით, შესრულებით, ემოციის კონცენტრაციით…ამ სამყაროში მხატვრის ყოფნის ფინალური ეტაპია, სამყაროს შესახებ მისი პერსონალური ცოდნის, დამოკიდებულების, ემოციის გამოვლენის შესაძლებლობაა მისთვის დამახასიათებელი ვირტუოზული შესრულებით. ცოდნის და გამოცდილების გაზიარების საზეიმო და დასკვნითი მანიფესტაციაა. ამ ნამუშევრებში, მათი ავტორის სხვა სამყაროში შესაძლო გადანაცვლების თითქოსდა გაცნობიერებული მოლოდინიც იგრძნობა. ალბათ ამიტომაა, რომ ყველაფერი, რაც ამ სურათებშია გადმოცემული, ემოციური დაძაბულობის პიკზეა, არსებობა-არარსებობის ზღვარზეა. სურათების არა სინათლის ,,სივრცეა’’, რომელიც ისე მოიცავს სხეულებსა და საგნებს როგორც წყალი მასში არეკლილ ობიექტებს და წონას, მატერიალურობას და კონკრეტულობას უკარგავს მათ. მხატვარი, ერთდროულად, ობიექტის ,,სახესაც’’ აფიქსირებს და ამავე დროს მის მატერიალურ რეალურობაში ეჭვი შეაქვს. ფაქტურულადაც, სურათის სიბრტყე წყლის ზედაპირის ვიბრირების მსგავსია. სივრცე სინათლის ,,დინებათაა’’ კონსტრუირებული, მასში არეკლილი მანათობელი ,,ობიექტები’’, რომელთა სხეულებრიობა ძვირფასი კრისტალის შთაბეჭდილებას იწვევს. ანუ სხვა ,,მატერიას’’ ხატავს, ფიზიკური ,,ობიექტების’’ სამყაროდან ,,იდეების’’ სამყაროში გადადის, რომლის ტრანსლირებას რელიგიული თემით ახორციელებს. თითქოს ამ მანათობელი, საზეიმო სანახაობით სხვა სამყაროს უპირატესობას გვამცნობს.